17 Het Broek van Giersbergen
| Het Broek van Giersbergen | ||
| ||
| Vroegste vermelding | 1299 | |
| Vroegst bekende eigenaar | Cisterciënzerinnenabdij Ter Kameren bij Brussel | |
| Het Broek van Giersbergen | ||
 | ||
| Giersbergsesteeg |
| Het Broek van Giersbergen | ||
 | ||
| De toponiemenbank met de naam Giersbergsesteeg |
Inhoud
Beschrijving van de hoeve
Het Giersbergs Broek is een omvangrijke strook grond die ligt tussen de Gijsbergsesteeg (een twintigste-eeuwse ambtelijke verschrijving van Giersbergsesteeg) en de oude hoeve van Coudewater en zich uitstrekt van de Biezenmortelsestraat tot aan de Oude Bossche Baan. Het bevatte alleen hei- en broekvelden, bij elkaar 40 bunder. Het gebied hoorde bij de hoeven op Giersbergen aan de Drunense kant van de Oude Bosschebaan.
Het Giersbergs Broek komt op 14 december 1299 in handen van de Cisterciënzerinnenabdij Ter Kameren in Brussel. Die abdij krijgt in 1244 al 150 bunder in Giersbergen uit het bezit van de hertog met als opdracht om die grond in bewerking te nemen. Daar ontstaat de uithof van Giersbergen. De drie hoeven land, die de abdij in Udenhout erbij krijgt, sluiten aan bij het areaal in Giersbergen. Over het gebruik van de Udenhoutse gronden is verder niets bekend. We weten niet hoe het gebruikt is en door wie. Het Udenhouts bezit is ongetwijfeld deels verpacht aan Udenhoutse en Helvoirtse boeren die de extra grond goed konden gebruiken.
In 1614 verkoopt de abdij al haar bezittingen in Giersbergen en ook het bezit in Udenhout. Het komt in handen van Thomas Dirxs van den Heuvel en Cornelis Andries de Weirdt. In 1621 verdelen zij beiden het bezit en daarna raakt het steeds verder versnipperd.
Bospercelen van Brabants Landschap
In 1925 vraagt Adrianus van Laarhoven een vergunning aan voor de bouw van een boerderij op het perceel C 366. Dit is een perceel grond, vroeger genaamd de Gommelse Weijde, op de hoek van de Biezenmortelsestraat en de Giersbergsesteeg. Adrianus (Jaon) is op 2 mei 1899 getrouwd met de Udenhoutse Adriana (Jana) Moonen. Het echtpaar overlijdt in 1956 kort na elkaar. Jana op 20 februari en Jaon een week later. De boerderij was een langgevelboerderij met een zogenaamd Mansardedak, ook wel “Franse kap” genoemd. Jaon exploiteerde er een kolenhandel en een kleinschalig landbouwbedrijfje. Na het overlijden van het echtpaar Van Laarhoven zet zoon Kees de kolenhandel voort. Hij vertrekt later naar Oost-Brabant. De familie Felen verwerft de boerderij aan de Biezenmortelsestraat en verkoopt deze later aan Bart en Riet Mallens – van de Ven. Die wonen nog enkele jaren in de oude boerderij, maar bouwen in de jaren zestig een nieuwe bungalow (volgens de gevelsteen in 1969). De woning Biezenmortelsestraat 5 wordt nu bewoond door de weduwe van Bart Mallens. Hij was wederverkoper voor Hendrix diervoeders en had zelf aan huis een eigen varkensbedrijf. Zoon René bouwt omstreeks 1982 op nummer 7, naast zijn ouderlijk huis een nieuwe woning.
De gronden van het goed van Giersbergen bestaan thans grotendeels uit bosgronden en een enkel daartussen gelegen weideperceel. De bospercelen zijn veelal eigendom van Brabants Landschap en enkele particuliere eigenaren. De varkensstallen van de familie Mallens hebben inmiddels plaatsgemaakt voor de kwekerijloods en tunnelkassen van Niels Mallens, kleinzoon van Bart en Riet Mallens.
Huidige bewoning
Van oudsher stonden er geen boerderijen op de hoeve. De woningen aan de Biezenmortelsestraat 5 en Biezenmortelsestraat 7 zijn relatief recent.
Bronvermeldingen
Regionaal Archief Tilburg, Schepenbank en eninge van Oisterwijk, 1418-1811, inv.nr. 310 f. 35-40 f.
43 (1621).
Stadsarchief 's-Hertogenbosch, Archief van de schepenbank van 's-Hertogenbosch, inv.nr. 1489 f. 382
(1614).
Smulders, F., (1949). Aanvulling betreffende het "Giersbergs Goed". De Kleine Meijerij, 2(9), 1-4.
Smulders, F., (1951). Gierbsbergen (nogmaals). De Kleine Meijerij, 4(7), 2-3.
Wikipedia, (z.j.). [1] (Geraadpleegd op 29-03-2017).
- Toelichting cijnsregister.