10. Buitenlandse vrouwen
In Gilze en Rijen hebben altijd wel mensen gewoond met een buitenlandse achtergrond. Bijvoorbeeld Belgische oorlogsvluchtelingen, Molukkers, Poolse soldaten en Hongaren. Maar in de zestiger jaren van de vorige eeuw kwam er een grotere groep buitenlandse mensen naar de gemeente, met name naar Rijen. Dat waren de Turkse gastarbeiders. Van de 181 geregistreerde gastarbeiders in 1975 waren er 159 Turken. Per 1-1-2021 wonen er ruim 5600 mensen met een Turkse achtergrond in Gilze en Rijen. Enkele jaren na de mannen, kwamen ook de Turkse vrouwen naar Gilze en Rijen. En daarna startte het integratieproces. In 1967 was er al een Comité Turkse Vereniging Rijen begonnen met het organiseren van activiteiten voor de Turkse inwoners. De leden van deze vereniging betaalden ƒ 0,25 contributie per week. In het Open Huis in de Saksen Weimarstraat, opgericht in 1979, kwam daarna een ontmoetingsruimte voor Turkse mensen en een groep vrijwilligers inventariseerde de wensen van de Turkse vrouwen. Op hun verzoek kwamen er daarna taallessen, naailessen en koffieochtenden. Toen er in 1995 een moskee kwam in de voormalige schoenfabriek Shoe-Flex verhuisden de activiteiten voor vrouwen naar deze ruimte.
Inburgering
Taal- en vormingslessen zijn vanaf 2007 geregeld via de Wet Inburgering waarin alle afspraken staan voor het inburgeringstraject. VIPvoorelkaar, het vrijwilligers informatiepunt in Gilze en Rijen, en Theek 5 (openbare bibliotheek) verzorgen elke week het Praathuis, een ontmoetingsplek voor iedereen die Nederlands wil leren. Taalvrijwilligers helpen daarbij. In Rijen is een apart Vrouwen Praathuis. Een ander project van VIPvoorelkaar is ‘Taal verbindt’. Iedereen die Nederlands als tweede taal wil leren krijgt daarbij een taalmaatje toegewezen.
Tegenwoordig zijn vrouwen met een buitenlandse achtergrond in onze gemeente actief en werkzaam op alle mogelijke terreinen, zoals zorg, onderwijs, politiek. In 2002 kwam Hatice Can-Engin voor de PvdA in de gemeenteraad en vier jaar later werd ze wethouder.
Ze was begonnen als maatschappelijk werker voor minderheden en daarna werd ze directeur van IOT, het Inspraak Orgaan Turken. Dit was een officieel overlegorgaan met de Nederlandse regering over integratie. In de volgende raadsperiode (2010-2014) kwam Can weer terug in de raad. In 2009 organiseerde zij een bijeenkomst ter gelegenheid van Internationale vrouwendag. Daar waren toen ruim tweehonderd vrouwen bij aanwezig. Er was al wel eens eerder zo’n viering geweest, maar internationale vrouwendag is in Gilze en Rijen nooit echt van de grond gekomen.
Tekst: Nel de Wit